سرطان پستان

سرطان پستان

فهرست

مقدمه

سرطان پستان چیست؟

انواع سرطان پستان

علائم شایع سرطان پستان

عوامل خطر ابتلا به سرطان پستان

روش‌های تشخیص سرطان پستان

پیشگیری از سرطان پستان

روش‌های درمان سرطان پستان

زندگی پس از درمان سرطان پستان

جمع‌بندی

مقدمه

سرطان پستان (Breast Cancer) یکی از مهم‌ترین چالش‌های سلامت زنان در جهان امروز است. این بیماری نه‌تنها از نظر آماری شایع‌ترین نوع سرطان در بین زنان محسوب می‌شود، بلکه از نظر روانی، اجتماعی و اقتصادی نیز تأثیر عمیقی بر زندگی فرد و خانواده او می‌گذارد. با وجود اینکه شنیدن نام «سرطان» برای بسیاری افراد همراه با ترس و نگرانی است، اما باید دانست که سرطان پستان، برخلاف بسیاری از انواع دیگر سرطان، در صورت تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، درصد بالایی از موارد قابل کنترل و درمان است. پیشرفت‌های پزشکی در دهه‌های اخیر، ابزارهای تشخیصی دقیق‌تر، روش‌های درمانی مؤثرتر و آگاهی عمومی بیشتر، همه باعث شده‌اند تا امید به زندگی در مبتلایان افزایش یابد.

از سوی دیگر، نقش آگاهی در پیشگیری از این بیماری بسیار حیاتی است. بسیاری از افراد، به‌ویژه در جوامع در حال توسعه، هنوز از اهمیت معاینه‌های دوره‌ای، سبک زندگی سالم و عوامل خطر سرطان پستان اطلاع کافی ندارند. آموزش و اطلاع‌رسانی صحیح می‌تواند جان بسیاری از افراد را نجات دهد. ما در  پزشکی فرشتگان زمین در این مقاله تلاش داریم با بیانی ساده اما علمی، همه آنچه بیماران،دانشجویان پزشکی و عموم مردم باید درباره سرطان پستان بدانند را مرور کنیم؛ از ماهیت بیماری گرفته تا علائم هشداردهنده، روش‌های پیشگیری، راه‌های تشخیص و درمان‌های موجود. همچنین به نکاتی برای بهبود کیفیت زندگی پس از درمان نیز خواهیم پرداخت.

سرطان پستان چیست؟

سرطان پستان نوعی بیماری است که در آن سلول‌های بافت پستان به‌صورت غیرطبیعی و خارج از کنترل شروع به رشد و تقسیم می‌کنند. این رشد غیرقابل‌کنترل می‌تواند منجر به ایجاد تومور (توده‌ای از سلول‌های سرطانی) در پستان شود که در برخی موارد، توانایی گسترش به سایر نقاط بدن را نیز دارد؛ فرایندی که به آن «متاستاز» گفته می‌شود.

منشأ سلول‌های سرطانی

اغلب سرطان‌های پستان از یکی از دو ساختار زیر منشأ می‌گیرند:

1. مجرای شیر (Ducts): مسیرهایی که شیر را از لوبول‌ها به نوک پستان منتقل می‌کنند

2. لوبول‌ها (Lobules): غددی که وظیفه تولید شیر را دارند.

سلول‌های سرطانی می‌توانند در همان محل باقی بمانند (سرطان درجا یا غیرتهاجمی)، یا به بافت‌های اطراف نفوذ کرده و به سایر نواحی بدن برسند (سرطان تهاجمی یا پیشرفته).

آیا فقط زنان دچار سرطان پستان می‌شوند؟

خیر. با اینکه بیش از ۹۹٪ موارد ابتلا در زنان دیده می‌شود، اما مردان نیز ممکن است دچار سرطان پستان شوند، گرچه شیوع آن در مردان بسیار کمتر است و اغلب دیر تشخیص داده می‌شود.

 تفاوت سلول سرطانی با سلول طبیعی

سلول‌های سالم پستان در پاسخ به نیاز بدن تقسیم و رشد می‌کنند، و زمانی که پیر یا آسیب‌دیده می‌شوند، به‌طور طبیعی می‌میرند. اما در سلول‌های سرطانی:

• چرخه رشد سلولی دچار اختلال می‌شود.
• سلول‌ها به‌جای مرگ طبیعی، به تقسیم بی‌وقفه ادامه می‌دهند.
• برخی از این سلول‌ها می‌توانند وارد جریان خون یا لنف شده و به سایر اندام‌ها منتقل شوند.

اهمیت تشخیص زودهنگام

در مراحل اولیه، سرطان پستان معمولاً علامت واضحی ندارد، اما در صورت تشخیص زودهنگام، شانس درمان کامل و نجات بسیار بالا است. به همین دلیل غربالگری منظم و آگاهی از علائم اولیه اهمیت بسیار زیادی دارد.

انواع سرطان پستان

سرطان پستان تنها یک نوع نیست، بلکه شامل انواع مختلفی از سرطان‌ها می‌شود که بر اساس منشأ، الگوی رشد و میزان تهاجمی بودنشان طبقه‌بندی می‌شوند. شناخت نوع سرطان پستان برای انتخاب روش درمان بسیار مهم است.

در ادامه مهم‌ترین انواع سرطان پستان را بررسی می‌کنیم:

1. کارسینوم مجرایی درجا (DCIS - Ductal Carcinoma In Situ)

ویژگی: یک سرطان غیرتهاجمی یا پیش‌سرطانی است.

محل بروز: درون مجاری شیر بدون نفوذ به بافت اطراف.

اهمیت: اغلب در غربالگری ماموگرافی شناسایی می‌شود و اگر درمان نشود، ممکن است در آینده به سرطان تهاجمی تبدیل شود.

2. کارسینوم مجرایی تهاجمی (IDC - Invasive Ductal Carcinoma)

ویژگی: شایع‌ترین نوع سرطان پستان (حدود ۸۰٪ موارد)

محل بروز: در مجاری شیر شروع شده و به بافت اطراف پستان گسترش یافته است.

رفتار: می‌تواند به غدد لنفاوی و سایر اندام‌ها متاستاز دهد.

3. کارسینوم لوبولار تهاجمی (ILC - Invasive Lobular Carcinoma)

محل بروز: در لوبول‌ها (غدد تولید شیر)

رفتار: به بافت‌های اطراف و سایر نقاط بدن گسترش می‌یابد.

ویژگی خاص: معمولاً نسبت به IDC آهسته‌تر گسترش می‌یابد و در معاینه فیزیکی کمتر به شکل توده مشخص حس می‌شود.

4. سرطان پستان التهابی (Inflammatory Breast Cancer)

نادر اما بسیار تهاجمی

علائم: قرمزی، تورم، داغی پوست، شبیه پوست پرتقال (بدون وجود توده مشخص)

رفتار: به‌سرعت پیشرفت می‌کند و نیازمند درمان فوری و تهاجمی است.

5. سرطان پستان سه‌گانه منفی (Triple-Negative Breast Cancer)

گیرنده‌های هورمونی و HER2 ندارد.

رفتار: تهاجمی‌تر، با احتمال عود بیشتر

اهمیت: به درمان‌های هورمونی پاسخ نمی‌دهد، ولی با شیمی‌درمانی ممکن است کنترل شود.

6. سرطان پستان در مردان

گرچه نادر است (کمتر از ۱٪ موارد)، اما مردان هم ممکن است دچار سرطان پستان شوند.

معمولاً دیر تشخیص داده می‌شود، چون آگاهی عمومی پایین است.

7. انواع نادر دیگر

بیماری پاژه نوک پستان (Paget's Disease): در ناحیه نوک پستان ظاهر می‌شود و ممکن است با خارش، پوسته‌پوسته شدن و ترشح همراه باشد.

فیلوئید تومور (Phyllodes Tumor): اغلب خوش‌خیم است، ولی در مواردی می‌تواند بدخیم شود.

طبقه‌بندی بر اساس گیرنده‌ها (هورمونی و مولکولی)

علاوه بر طبقه‌بندی ساختاری، سرطان‌های پستان از نظر گیرنده‌های سلولی نیز تقسیم می‌شوند:

گیرنده	کاربرد درمانی	توضیح
استروژن(ER+)	درمان با داروهای ضد استروژن	به استروژن واکنش نشان می دهد
پروژسترون(PR+)	پیش بینی پاسخ به درمان	به پروژسترون حساس است
HER2+	درمان با دارو هدفمند مانندTrastuzumab	پروتئین رشد بیش فعال دارد
سه گانه منفی(Triple-Negative)	مقاوم تر،اما با شمی درمانی قابل درمان	هیچ کدام از سه گیرنده را ندارد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

علائم شایع سرطان پستان

سرطان پستان به‌ویژه در مراحل اولیه ممکن است بدون علامت باشد، به همین دلیل غربالگری منظم اهمیت بالایی دارد. با این حال، توجه به نشانه‌های بالینی می‌تواند در تشخیص زودهنگام و شروع سریع درمان بسیار مؤثر باشد.

در ادامه با علائم هشداردهنده‌ای که نباید نادیده گرفته شوند، آشنا می‌شویم:

1. وجود توده در پستان یا زیر بغل:

شایع‌ترین علامت سرطان پستان که معمولاً سخت، بدون درد و با لبه‌های نامنظم است، اما برخی توده‌ها ممکن است نرم یا متحرک هم باشند. گرچه لزوماً هر توده‌ای سرطانی نیست، ولی بررسی فوری توسط پزشک ضروری است.

2. تغییر در اندازه یا شکل پستان

یکی از پستان‌ها ممکن است بزرگ‌تر، برجسته‌تر یا دچار فرورفتگی شود. ممکن است در آینه یا لمس متوجه عدم تقارن شوید.

3. تغییرات پوستی روی پستان

قرمزی، تورم یا ضخیم شدن پوست پستان که گاهی شبیه پوست پرتقال می‌شود (علامت کلاسیک سرطان التهابی).همچنین زخم، خارش مداوم یا پوسته‌پوسته شدن پوست یا نوک پستان نیز هشداردهنده است.

4. ترشح از نوک پستان

ترشح خونی یا شفاف غیرمعمول (خصوصاً اگر فقط از یک پستان باشد) ممکن است نشانه وجود تومور باشد. همچنین ترشحات شیری خارج از دوران شیردهی نیز نیاز به بررسی دارند.

5. فرورفتگی نوک پستان

اگر نوک پستان که قبلاً برجسته بوده ناگهان تو رفته یا جمع شده شود، می‌تواند علامت یک توده در عمق بافت باشد.

6. درد مداوم یا غیرعادی در پستان یا زیر بغل

درد در پستان همیشه نشانه سرطان نیست (مثلاً در زمان قاعدگی طبیعی است)، اما درد یک‌طرفه، مداوم و موضعی باید بررسی شود.

7. تورم یا توده در ناحیه زیر بغل یا ترقوه

می‌تواند نشانه گسترش سرطان به غدد لنفاوی باشد. در ضمن لمس توده‌های سفت یا غیرعادی در این نواحی باید جدی گرفته شود.

نکته بسیار مهم:

بسیاری از علائم بالا ممکن است ناشی از بیماری‌های خوش‌خیم مانند کیست، فیبروآدنوم یا عفونت باشند، اما بدون بررسی تخصصی نمی‌توان از آن اطمینان حاصل کرد.بنابراین هر تغییر غیرعادی در پستان باید توسط پزشک بررسی شود.

روش‌های تشخیص سرطان پستان

تشخیص زودهنگام سرطان پستان نقش حیاتی در موفقیت درمان و کاهش مرگ‌ومیر دارد. با بهره‌گیری از ابزارهای پیشرفته و روش‌های علمی، پزشکان می‌توانند حتی قبل از ظاهر شدن علائم آشکار، توده‌های مشکوک را شناسایی و ارزیابی کنند.

در این بخش با مهم‌ترین روش‌های تشخیص آشنا می‌شویم:

1. معاینه بالینی پستان :که توسط پزشک یا متخصص زنان انجام می‌شودو شامل لمس پستان، نوک پستان و زیر بغل برای بررسی وجود توده یا ناهنجاری.توصیه می‌شود زنان از سن ۲۰ سالگی به بعد، سالی یک‌بار معاینه شوند.

2. ماموگرافی: استاندارد طلایی غربالگری سرطان پستان است.تصویربرداری با اشعه X از بافت پستان برای شناسایی توده‌های کوچک، کلسیفیکاسیون (رسوبات کلسیم) و دیگر تغییرات.

زنان با خطر متوسط باید از سن ۴۰ سالگی به بعد، هر ۱ تا ۲ سال یک‌بار ماموگرافی انجام دهند.

در افراد پرخطر، ممکن است ماموگرافی زودتر شروع شود.

3. سونوگرافی (اولتراسوند) پستان:برای بررسی توده‌هایی که در ماموگرافی دیده شده‌اند یا در معاینه لمس شده‌اند. مناسب‌تر برای زنان جوان با بافت پستان متراکم.تفاوت توده جامد (ممکن است سرطانی باشد) با کیست (معمولاً خوش‌خیم) را نشان می‌دهد.

4. MRI پستان (تصویربرداری تشدید مغناطیسی):حساس‌ترین روش تصویربرداری، به‌ویژه برای زنان پرخطر (مثل افرادی با جهش ژن BRCA).برای بررسی دقیق گسترش سرطان، ارزیابی تومورهای چندکانونی، یا پیگیری بعد از جراحی استفاده می‌شود. معمولاً با تزریق ماده حاجب انجام می‌شود.

5. بیوپسی (نمونه‌برداری از بافت پستان):تنها راه قطعی برای تشخیص سرطان که با استفاده از سوزن ظریف (FNA)، سوزن ضخیم (core needle) یا در برخی موارد با جراحی انجام می‌شود.

نمونه برای بررسی پاتولوژی، نوع سرطان و گیرنده‌های هورمونی (ER, PR, HER2) به آزمایشگاه ارسال می‌شود.

6. وایر لوکالیزیشن (Wire Localization): روشی برای مشخص‌کردن محل دقیق توده‌های غیرقابل لمس در پستان، پیش از جراحی.پزشک یک سیم نازک فلزی را با هدایت سونوگرافی یا ماموگرافی، به محل ضایعه وارد می‌کند تا جراح بتواند آن را با دقت خارج کند.در افرادی که ضایعه مشکوک دارند ولی قابل لمس نیست، بسیار مفید است.

7. مارکر پستان (Breast Tissue Marker Clip):گیره‌ای کوچک (از جنس تیتانیوم یا مواد بی‌اثر) که پس از بیوپسی در محل نمونه‌برداری باقی می‌ماند.در تصویربرداری‌های بعدی محل ضایعه را مشخص می‌کند.به جراح کمک می‌کند دقیقاً همان ناحیه را در زمان عمل شناسایی کند.

نکته مهم:

هیچ‌کدام از این روش‌ها به‌تنهایی کافی نیستند؛ پزشکان بسته به سن، سابقه خانوادگی، وضعیت پستان و یافته‌های بالینی، ترکیبی از این روش‌ها را برای هر بیمار به‌کار می‌برند.

عوامل خطر ابتلا به سرطان پستان

سرطان پستان مانند بسیاری از بیماری‌ها، بر اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی، و سبک زندگی به‌وجود می‌آید. داشتن یک یا چند عامل خطر به‌معنای ابتلای قطعی به سرطان نیست، اما می‌تواند احتمال ابتلا را افزایش دهد. شناخت این عوامل به افراد کمک می‌کند تا با آگاهی، سبک زندگی خود را بهبود بخشیده و غربالگری مناسب انجام دهند.در ادامه مهمترین دلایل ابتلا به سرطان پستان را برسی می کنیم:

1. جنسیت و سن: زن بودن بزرگ‌ترین عامل خطر است؛ بیش از ۹۹٪ موارد در زنان دیده می‌شود.

افزایش سن، به‌ویژه پس از ۴۰ سالگی، احتمال بروز سرطان پستان را بالا می‌برد.

2. سابقه خانوادگی و ژنتیک:داشتن خویشاوند درجه‌یک (مادر، خواهر، دختر) مبتلا به سرطان پستان یا تخمدان، ریسک را افزایش می‌دهد.جهش‌های ژنی خاص مانند BRCA1 و BRCA2 احتمال ابتلا را به‌طور چشمگیر افزایش می‌دهند. این افراد گاهی تحت مشاوره ژنتیکی و غربالگری ویژه قرار می‌گیرند.

3. سابقه شخصی بیماری‌های پستان: اگر فردی قبلاً به سرطان پستان یا برخی ضایعات پیش‌سرطانی (مثل DCIS یا LCIS) مبتلا بوده، احتمال عود یا سرطان جدید بالاتر است.

4. هورمون‌ها و تولید مثل: قاعدگی زودهنگام (قبل از ۱۲ سالگی) یا یائسگی دیرهنگام (بعد از ۵۵ سالگی) ، نداشتن بارداری یا بارداری اول بعد از ۳۰ سالگی و عدم شیردهی ممکن است کمی خطر را افزایش دهد.

استفاده طولانی‌مدت از هورمون‌درمانی جایگزین (HRT) به‌خصوص ترکیبی از استروژن و پروژسترون.

5. سبک زندگی و تغذیه: چاقی و اضافه‌وزن، به‌ویژه بعد از یائسگی ،کم‌تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی منظم ، مصرف الکل حتی به میزان کم و رژیم غذایی پرچرب و کم‌ فیبر نیز می‌تواند مؤثر باشد.

6. پرتودرمانی به قفسه سینه: افرادی که در سنین پایین برای درمان بیماری‌هایی مثل لنفوم، پرتودرمانی قفسه سینه داشته‌اند، در آینده بیشتر در معرض ابتلا هستند.

7. عوامل محیطی و شغلی:تماس طولانی‌مدت با مواد شیمیایی خاص (مانند برخی حلال‌ها یا سموم دفع آفات) ممکن است خطر را افزایش دهد، گرچه هنوز تحقیقات بیشتری نیاز است.

توجه:

بسیاری از افراد مبتلا به سرطان پستان، هیچ‌کدام از عوامل خطر مشخص را ندارند، و بالعکس، بسیاری از افرادی که دارای چندین عامل خطر هستند، هرگز به سرطان مبتلا نمی‌شوند.

بنابراین غربالگری منظم و هوشیاری نسبت به تغییرات بدنی، برای همه افراد مهم است.

پیشگیری از سرطان پستان

اگرچه نمی‌توان از بروز همه موارد سرطان پستان جلوگیری کرد، اما تحقیقات گسترده نشان داده‌اند که تغییر در سبک زندگی و انجام اقدامات پیشگیرانه می‌تواند به‌طور قابل توجهی خطر ابتلا را کاهش دهد.

پیشگیری به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:

الف) پیشگیری از طریق سبک زندگی (اقدامات عمومی)

این اقدامات برای همه زنان (و حتی مردان) پیشنهاد می‌شود و به کاهش ریسک عمومی ابتلا کمک می‌کند:

1. فعالیت بدنی منظم: ورزش منظم (حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته) با کاهش چربی بدن و تعادل هورمونی، احتمال ابتلا را کاهش می‌دهد.

2. تغذیه سالم: رژیم غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، و چربی‌های سالم (مثل روغن زیتون) ، کاهش مصرف چربی‌های اشباع، گوشت‌های فرآوری‌شده و قندهای صنعتی و مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها ممکن است نقش محافظتی داشته باشد.

3. حفظ وزن مناسب: چاقی به‌ویژه در دوران پس از یائسگی با افزایش سطح استروژن، یکی از عوامل خطر مهم به شمار می‌رود.

4. کاهش یا ترک مصرف الکل: مصرف حتی مقادیر کم الکل با افزایش خطر سرطان پستان همراه است.

 

 

5. شیردهی در صورت امکان: هر ماه شیردهی احتمال بروز سرطان پستان را کاهش می‌دهد، به‌ویژه در زنانی که مدت طولانی‌تری به فرزندان خود شیر می‌دهند.

6. ترک سیگار: سیگار نه‌تنها برای ریه بلکه برای سلامت پستان نیز مضر است و با افزایش التهاب و آسیب DNA در ارتباط است.

ب) پیشگیری پزشکی و هدفمند (برای افراد پرخطر)

در زنانی که دارای سابقه خانوادگی قوی، جهش ژنی (BRCA1/BRCA2) یا سابقه شخصی بیماری‌های پستان هستند، اقدامات خاص‌تری توصیه می‌شود:

1. مشاوره ژنتیک و آزمایش ژنتیکی: اگر سابقه خانوادگی قوی دارید، پزشک ممکن است آزمایش جهش ژن BRCA و دیگر مارکرهای خطر را توصیه کند.

2. غربالگری زودهنگام و منظم: در افراد پرخطر، ماموگرافی و MRI از سنین پایین‌تر و با فواصل کمتر انجام می‌شود.

3. پیشگیری دارویی (Chemoprevention): داروهایی مثل تاموکسیفن یا رالوکسیفن برای کاهش خطر در زنان پرخطر تجویز می‌شوند. این داروها با مهار گیرنده‌های استروژن در بافت پستان عمل می‌کنند.

4. جراحی پیشگیرانه:در موارد بسیار پرخطر (مانند داشتن جهش BRCA)، برداشتن پیشگیرانه پستان‌ها (ماستکتومی پیشگیرانه) یا تخمدان‌ها می‌تواند خطر را تا بیش از ۹۰٪ کاهش دهد.

نکته مهم:

تصمیم‌گیری درباره اقدامات پیشگیرانه هدفمند باید با مشورت دقیق با پزشک متخصص، ژنتیک‌دان یا انکولوژیست انجام شود. استفاده نادرست از دارو یا انجام جراحی بدون نیاز می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیر داشته باشد.

روش‌های درمان سرطان پستان

درمان سرطان پستان بستگی به نوع سرطان، مرحله بیماری، سن بیمار، وضعیت گیرنده‌های هورمونی، سلامت کلی بدن و ترجیح فردی دارد. امروزه با پیشرفت‌های گسترده در پزشکی، بیماران گزینه‌های درمانی متعددی دارند که بسیاری از آن‌ها اثربخشی بالایی دارند. در این بخش با مهم‌ترین روش‌های درمان سرطان پستان آشنا می‌شویم:

1. جراحی (Surgery): هدف اصلی جراحی، برداشت تومور از پستان است. انواع رایج آن عبارت‌اند از:

 

• جراحی حفظ پستان (Lumpectomy): فقط تومور و مقدار کمی از بافت سالم اطراف آن برداشته می‌شود و معمولاً با پرتودرمانی همراه است.
• ماستکتومی (Mastectomy): برداشتن کامل پستان که در برخی موارد هر دو پستان برداشته می‌شود (دوطرفه) یا ممکن است با جراحی ترمیمی (بازسازی پستان) همراه باشد.
• برداشت غدد لنفاوی زیر بغل: در صورت گسترش سرطان به ناحیه لنفاوی.شامل نمونه‌برداری از غده نگهبان (Sentinel Node Biopsy) یا برداشت کامل غدد لنفاوی (Axillary Dissection).

2. پرتودرمانی (Radiotherapy):استفاده از پرتوهای پرانرژی برای تخریب سلول‌های سرطانی باقی‌مانده پس از جراحی که اغلب پس از جراحی حفظ پستان انجام می‌شود. این روش ممکن است عوارضی مانند خستگی، التهاب پوست، و سوزش در محل پرتودرمانی ایجاد کند.

3. شیمی‌درمانی (Chemotherapy): استفاده از داروهای قوی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی که به صورت خوراکی یا تزریقی که در دوره‌های چند هفته‌ای استفاده می شود.این روش درسرطان پستان تهاجمی یا متاستاتیک ، سرطان با گره‌های لنفاوی درگیر یا نوع سه‌گانه منفی انجام می شود.عوارض شایع در شیمی درمانی تهوع، ریزش مو، خستگی و ضعف ایمنی می باشد.

4. هورمون‌درمانی (Hormone Therapy): برای بیمارانی که تومور آن‌ها گیرنده‌های هورمونی مثبت دارد (ER+ یا PR+)، داروهایی تجویز می‌شود که اثر هورمون‌ها را مهار یا مسدود می‌کنند.

داروهای رایج مورد استفاده تاموکسیفن (در زنان قبل و بعد از یائسگی) و آروماتاز اینهیبیتورها مثل آناستروزول، لتروزول (در زنان بعد از یائسگی).درمان معمولاً برای ۵ تا ۱۰ سال ادامه دارد.

5. درمان هدفمند (Targeted Therapy): برای تومورهایی که گیرنده HER2 مثبت دارند، از داروهای هدفمند استفاده می‌شود که به سلول‌های سرطانی حمله کرده و سلول‌های سالم را کمتر تحت تأثیر قرار می‌دهند.داروهای معروف در این مورد Trastuzumab (Herceptin) ، Pertuzumab ، T-DM1و داروهای دیگر

6. ایمونوتراپی (Immunotherapy): در سرطان‌های پیشرفته یا سه‌گانه منفی، گاهی از داروهای تقویت‌کننده سیستم ایمنی برای شناسایی و حمله به سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود مانند

داروی Atezolizumab در برخی موارد تجویز می شود.

7. درمان‌های پشتیبان (Supportive & Integrative): مشاوره روان‌شناسی ، فیزیوتراپی و توانبخشی پس از جراحی ، تغذیه‌درمانی

نکته مهم:

ترکیب درمان‌ها معمولاً مؤثرتر از یک روش منفرد است.تیم درمانی (متشکل از انکولوژیست، جراح، پرتوکار، روان‌شناس و...) بر اساس شرایط فردی، بهترین برنامه درمانی را طراحی می‌کند.

زندگی پس از درمان سرطان پستان

پایان درمان سرطان پستان، آغاز مرحله جدیدی در زندگی فرد است که نیازمند مراقبت‌های ویژه و توجه به جنبه‌های جسمی، روانی و اجتماعی می‌باشد. هدف اصلی در این مرحله، حفظ کیفیت زندگی، پیشگیری از بازگشت بیماری و بازگشت به زندگی عادی است. مهمترین نکاتی که پس از درمان باید به آن ها توجه کرد:

1. پیگیری‌های پزشکی منظم: انجام معاینات دوره‌ای توسط پزشک برای بررسی علائم عود یا عوارض درمان ، انجام آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های توصیه شده (مانند ماموگرافی سالیانه یا MRI) وگزارش هرگونه تغییر جدید در پستان یا علائم غیرمعمول به پزشک.

2. مراقبت از سلامت جسمانی: ورزش منظم و فعالیت بدنی برای حفظ قدرت و سلامت قلب و عروق ، حفظ وزن مناسب و تغذیه سالم ، پیشگیری و درمان عوارض جانبی درمان مانند مشکلات پوستی، درد مفاصل یا لیمف ادم (تورم ناشی از جراحی غدد لنفاوی) ، ترک سیگار و اجتناب از الکل.

3. سلامت روان و حمایت عاطفی: بسیاری از بیماران پس از درمان با اضطراب، افسردگی یا نگرانی درباره بازگشت بیماری مواجه می‌شوند. مشاوره روان‌شناسی، حمایت خانواده و گروه‌های حمایتی نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی دارند.شرکت در فعالیت‌های گروهی و اجتماعی می‌تواند احساس تنهایی را کاهش دهد.

4. مراقبت‌های توانبخشی: در صورت جراحی گسترده یا پرتودرمانی، ممکن است نیاز به فیزیوتراپی برای حفظ تحرک و جلوگیری از عوارض حرکتی وجود داشته باشد. مراقبت از زخم‌ها و آموزش صحیح برای پیشگیری از عفونت یا تورم.

5. مدیریت عوارض جانبی داروها: برخی داروهای هورمونی یا شیمی‌درمانی ممکن است عوارضی مانند خشکی پوست، تغییرات خلقی یا مشکلات استخوانی ایجاد کنند. پیگیری منظم و مشاوره با پزشک برای مدیریت این عوارض ضروری است.

6. بازگشت به زندگی عادی و فعالیت‌های روزمره: بسیاری از بیماران پس از دوره درمان می‌توانند به کار، ورزش و فعالیت‌های اجتماعی بازگردند.توجه به توصیه‌های پزشکی و پیشگیری از استرس‌های غیرضروری به بهبود روند بازتوانی کمک می‌کند.

جمع‌بندی

زندگی پس از سرطان پستان، فرصتی برای شروع دوباره با آگاهی بیشتر نسبت به سلامت و نیازهای جسمی و روانی است. حمایت مناسب، پیگیری‌های پزشکی منظم و حفظ سبک زندگی سالم، پایه‌های اصلی موفقیت در این مرحله به شمار می‌روند.